-184 derece ve +150 derece. Neresi burası? Uzay şartları. Uzayda güneşe bakmayan taraf ve bakan taraf.
Türkiye bu uzay şartlarında testler yapıyor.
Yer ise Türk Havacılık ve Uzay Sanayi’nin (TUSAŞ) Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi.
Bu merkezi bu yıl haziran ayında uzaya göndermeye hazırlandığımız ilk milli haberleşme uydumuz TÜRKSAT 6A ile ilgili çalışmaları yerinde görmek için gezmiştim.
Uzay Merkezi’ne özel kıyafetler giyerek özel izinli dolaşabiliyorsunuz. Girerken elektriğinizi boşaltmak için özel bir odadan geçiyorsunuz.
Türkiye’nin uzaya açılan kapısı olarak nitelenen tesis, 9800 metre kare ve 100000 sınıfı temiz oda.
Çoğunluğu mühendislerden oluşan 500’ün üstünde çalışan var.
Burada şimdilik uzaya gönderilecek uydular yapılıyor ama kalkış ve sonrasındaki bütün şartlara yönelik testler yapılabiliyor.
Testlerde neler var?
İlk kalkış odası
Bu merkezde uydunun ilk kalkarken karşılaşabileceği zorlukların ele alındığı ve test edildiği ilk kalkış odası da var.
Buranın 40 cm çelik kapısı var. Yüksek basınç verilen bu odada uçuş pozisyonu test ediliyor.
Akustik analiz yapılıyor. Dev yaylar üzerinde bulunan oda depremden de etkilenmiyor. İzole bir oda biçiminde yapılmış.
Bir de merkezde ayrı olarak titreşim odası var.
Titreşim alanında özel değişik açılardan titreştiriliyor uydu. Sonra da fırlatma sahasına gönde-riliyor.
Uydunun ağırlığı da ölçülüyor son devrelerde. Yakıtsız olarak uydunun ağırlığı 1800 kg. 2500 kg civarı yakıt konuluyor. Toplamda 4.5 ton civarında gidiyor uydu uzaya.
Manyetik dalga odası
Gezimizde manyetik odayı da görmüştük. Kapsama alanı doğru mu değil mi o test ediliyor. Manyetik dalgaları emen ve yansımayı engelleyen odaymış. Uzayda da sinyal gidiyor ve yansıma olmuyor. Aynı şartlar için bu oda yapılmış ve testler yapılıyor.
Bu oda maviliği ve farklı şekillerden oluşmasıyla da insanı etkiliyor.
Bir de basıncı düşürülen bir odada ayrı testler yapılıyor.
Uydu buraya sokuluyor ve uzaydaki -184 derece ve +150 derece testine tutuluyor. Bu oda uzayın simüle edildiği yer. Hem ısıtıcı hem soğutucu var.
Farklı bir alanda da bu yüksek sıcaklıktan ve soğuktan korumak için uyduya battaniye yapılıyor. Yani uyduyu uzay şartlarından korumak için battaniye denilen nano teknoloji koruma kalkanı yapılıyor.
Çünkü uzayda uydu -184 derece de olacak. Uydunun güneşe bakan tarafının derecesi ise +150’ye kadar çıkıyor.
20 km kablo döşeniyor
Uydunun üzerine yaklaşık 20 km kablo döşeniyormuş. Tabi nano teknoloji ile ve tek tek görevleri işlenerek.
Uydu ile ilgili öne çıkan detaylardan bazıları da şöyle:
– Uydunun üzerinde açı değiştirmeye yönelik 14 kontrol noktası var. Onlar aracılığıyla uzaydaki uydunun dönmesi veya açı değiştirmesi sağlanacak.
– Haberleşme uydusu enerjisini açılan güneş panelleri sayesinde güneşten alacak. Toplanan enerji de pillerde depolanacak.
– Uydunun üzerinde 17 metrelik iki kanat güneş paneli varmış. Uydu üzerinde kapalı gidecek olan paneller uzayda açılacakmış.
– Temiz alan olarak nitelenen uydu merkezinde binlerce sensörle veri toplanıyor.
– Çalışanların hepsinin üzerinde topraklama kablosu var.
Türkiye gelecek yıllarda uzayda da adından söz ettirecek gibi gözüküyor. ‘Uzay Yolu’ ve ‘Uzay 1999’ dizileriyle büyüyen biri olarak beklentimiz, uzaya bağımsız erişim ve uzay limanı kurma projesi de umarım gerçekleşir…
