T24 Dış Haberler
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump‘ın davetiyle Beyaz Saray’a gitti. Erdoğan, 2019 yılından bu yana Beyaz Saray’a ilk kez gidiyor. Erdoğan’ın 6 yıl sonraki ilk ziyareti, ABD Başkanı Trump’ın 20 Ocak’ta yemin ederek göreve başlamasından 8 ay sonra gerçekleşiyor. Cumhurbaşkanı, önceki ABD Başkanı Joe Biden döneminde Beyaz Saray’a hiç ziyarette bulunmamıştı. İki lider Trump’ın ilk başkanlık döneminde, 2017 ve 2019 yılında Beyaz Saray’da iki kez görüşmüştü. Erdoğan’ın Beyaz Saray’a ulaşmasının ardından iki lider Oval Ofis’te açıklamalarda bulundu. Trump, CAATSA yaptırımlarını ne zaman kaldırmayı düşündüğü sorusu üzerine “Eğer güzel bir toplantı yaparsak her an olabilir” dedi. Trump ayrıca “Gümrük vergileri konusunda da görüşeceğiz” dedi. ABD Başkanı, Türkiye’ye F-35 satışı konusunda “Türkiye’ye savaş uçaklarından bahsediyoruz, evet. Bu konuda konuşuyoruz.” dedi. Trump, Erdoğan’la Gazze konusunda aynı düşünüp düşünmediğine ilişkin soruya “Onu şu anda bilmiyorum.” ifadelerini kullandı ancak Gazze savaşıyla ilgili olarak bugün önemli gelişmeler olabileceğinin altını çizdi. ABD Başkanı ayrıca Türkiye’den Rus petrolünü almayı durdurmasını istediğini söyledi. Görüşmeye ilişkin dikkat çekici ayrıntı ise Trump’ın yakasında bir savaş uçağı rozetiyle Erdoğan’ı karşılaması oldu.
Erdoğan’dan 6 yıl sonra ilk Beyaz Saray ziyareti
İlk açıklamalar
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Başkanı Trump’la görüşmek üzere Beyaz Saray’a vardı. Erdoğan’ın Beyaz Saray’da resmî törenle karşılanmasının ardından iki lider Oval Ofis’e geçti. Ardından gazeteciler Oval Ofis’e de alındı. Liderler kısa açıklamalar yaptıktan sonra soru-cevap kısmına geçildi.
ABD Başkanı Trump, “Hileli seçimleri herkesten daha iyi bilir. Ama ben sürgündeyken bile biz hâlâ dosttuk. Erdoğan dünyada çok saygı duyulan bir insan. Muazzam bir askeri güç inşa etti. Ekipmanlarımızı sıklıkla kullanılıyor. Kendisini konuk etmek büyük bir mutluluk. Öğlen yemeği yiyeceğiz. F-16 almak istiyorlar, F-35 almak istiyorlar, başka şeyler almak istiyorlar. Bu adama çok büyük saygım var. Çok iyi bir ilişkimiz var. Rahip Brunson’ı serbest bıraktı ve 35 yıllığına hapse atılmıştı, bunu durdurması gerekiyordu; onu aradım ve kendisini serbest bıraktı. Bunu asla unutmam. 35 yıllık hapis cezasından kurtardı kendisini. Kendisini burada konuk etmek gerçekten büyük mutluluk” dedi.
Erdoğan ve Trump, Oval Ofis’te
Erdoğan da “Bu ziyaretimizi BM Genel Kurulu ile iç içe olunan bir dönemde gerçekleştirdiğimizden dolayı çok mutluyuz. Gerek Sayın Trump’ın birinci döneminde gerekse ikinci dönemde Türkiye-Amerika ilişkilerinde farklı bir dönemi yaşıyoruz. Gerek F-35 konusu gerek F-16 konusu gerekse de Halkbank konusundaki aramızdaki ilişkileri etraflıca konuşma fırsatı bulacağız. Heybeliada okuluyla ilgili üzerimize ne düşerse zaten yapmaya hazırız.” ifadelerini kullandı.
Trump ve Erdoğan
“CAATSA yaptırımlarını her an kaldırabiliriz”
İlk açıklamaların ardından gazetecilerin sorularına geçildi. Trump, CAATSA yaptırımlarını ne zaman kaldırmayı düşündüğü sorusu üzerine “Eğer güzel bir toplantı yaparsak her an olabilir” dedi. Trump ayrıca “Gümrük vergileri konusunda da görüşeceğiz” dedi.
Gazze sorusuna rehine yanıtı
Trump, Erdoğan’la Gazze konusunda aynı düşünüp düşünmediğine ilişkin soruya “Onu şu anda bilmiyorum. Gazze’deki savaşı bitirmek istiyoruz. O bölgenin liderleriyle de görüştük, harika bir görüşme gerçekleştirdik. Bu noktada bir çeşit bir çözüm ortaya koymaya çalışıyoruz ama rehineleri de geri getirmeye çalışıyoruz. Ama görünüyor ki 20 canlı ve 38 ölü rehine var. Gerçekten üzücü. Ailelerinin de tek istediği çocukların cansız bedenlerini almak. Orta Doğu’daki en güçlü liderleriyle anlaşmaya yakın olduğumuzu düşünüyorum” yanıtını verdi.
Türkiye’den 6 yıl sonra ilk Beyaz Saray ziyareti
“F-35’ler konusunda konuşuyoruz”
ABD Başkanı, Türkiye’ye F-35 satışı konusunda “Türkiye’ye savaş uçaklarından bahsediyoruz, evet. Bu konuda konuşuyoruz.” dedi.
“Gazze ve Filistin konusunda bugün bir adım olabilir”
“Gazze ve Filistin konusunda herhangi bir adım olacak mı?” sorusuna yanıt veren Trump, “Evet, bugün olabilir. Bu konuda çok güçlü bir diyaloğumuz var. Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Ürdün’le görüştük. Harika bir görüşme gerçekleştirdik. Toplantıda çok şeye karar verildi. Tabii ki İsrail’le de görüşmeliyim. Onlar benim ne istediğimi biliyorlar.” ifadelerini kullandı.
Rusya-Ukrayna savaşı
Rusya Ukrayna savaşı ile ilgili Trump, “Ruslar toprak kazanamıyor. Artık durmalarının zamanı geldi diye düşünüyorum. 7 savaş bitirdim, bu da bitmesi gereken savaşlardan” dedi.
Trump: Yaptırımların kaldırılmasını Erdoğan benden istedi
“Suriye’de olan Erdoğan’ın başarısı” diyen Trump, “Bu Türkiye için büyük bir zafer. Suriye’ye bir fırsat vermeliyiz. Yaptırım kaldırılmasını Erdoğan benden istedi” ifadelerini kullandı.
“Rusya petrolünü almayı durdurun”
Trump, Oval Ofis’te yaptığı açıklamada, “Rusya’nın Ukrayna’ya karşı saldırılarını sürdürdüğü ve iki ülke arasında çatışmaların devam ettiği bu dönemde, Türkiye’nin Rusya’dan petrol alımını durdurmasını istiyorum” dedi. “Milyonlarca insan hayatını kaybetti, peki ne için? Ne için? Bu utanç verici.” diye ekledi.
Karşılama töreni düzenlendi
Trump, Beyaz Saray’da Erdoğan için bir karşılama töreni düzenledi. Bu, Trump’ın Beyaz Saray’ı ziyaret eden tüm liderler için yapılan bir uygulama değil. Washington’dan aktaran gazeteciler, karşılama kıtasıyla karşılamanın Trump tarafından “önemsenen liderler” tarafından tercih edildiğini bildiriyor.
Erdoğan’ın Beyaz Saray ziyaretine Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, MİT Başkanı İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran ve Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Sedat Önal da eşlik ediyor.
ABD heyetinde de Başkan Yardımcısı JD Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Savaş Bakanı Pete Hegseth ve Hazine Bakanı Scott Bessent var.
