Türkiye’de Emekçilerin Karşılaştığı Ekonomik ve Sosyal Yıkım Raporu Ortaya Kondu!
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Veli Ağbaba tarafından hazırlanan rapor, Türkiye’de emekçilerin yaşadığı ekonomik ve sosyal sorunları net bir şekilde ortaya koydu.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) iktidarının uyguladığı politikalar sonucunda Türkiye’de işçiler, emekçiler, kadınlar, gençler, emekliler ve göçmenler için çalışma ve yaşam koşulları tarihinin en olumsuz dönemlerinden birini yaşamaktadır.
CHP Malatya Milletvekili ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi Veli Ağbaba, 1 Mayıs İşçi Bayramı öncesinde sunduğu “Türkiye’de İşçi Sınıfının Durumu Raporu” ile ülkedeki derinleşen emek krizine dikkat çekti.
Emekçinin Aldığı Pay Azalırken, Sermayenin Payı Artıyor
Rapora göre, Türkiye’de işçi sınıfının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’dan (GSYH) aldığı pay yüzde 35’e gerilerken, sermayenin aldığı pay yüzde 47’ye yükseldi. En çarpıcı durum ise 2024 yılının son çeyreğinde ortaya çıktı. Bu durum, emekçilerin ekonomik büyümeden hak ettikleri payı alamadığını göstermektedir.
Asgari Ücretin Sefalet Ücretine Dönüşümü
2003 yılında bir asgari ücretle 25 Cumhuriyet altını alınabilirken, 2025 yılında bu sayı 11’e düşmüştür. Artan altın fiyatları ve alım gücündeki düşüş, emekçilerin yaşam kalitelerinin ne kadar azaldığını göstermektedir.
İstihdam Oranlarında Avrupa’nın Gerisindeyiz
Türkiye, OECD ülkeleri arasında en düşük istihdam oranına sahip ülkelerden biridir. AB’de ortalama istihdam oranı yüzde 70 iken, OECD’de yüzde 70 civarındadır. Türkiye’de ise bu oran %50’nin altında kalmıştır. Kadınların istihdama katılım oranı ise AB ve OECD ortalamalarının oldukça gerisindedir.
2024 itibarıyla Türkiye’de işsizlik oranı yüzde 8,4 olarak ölçülmüştür. Bu oran AB ülkeleri ortalamasının üzerinde seyretmektedir. Kadın işsizliği oranı ise erkeklerden ve birçok AB ülkesinden daha yüksek durumdadır.
Çalışma Saatlerinde Avrupa’nın Zirvesindeyiz
OECD ülkelerinde ortalama haftalık çalışma süresi 37 saat iken, Türkiye’de bu rakam 45,5 saate yükselmiştir. Yaklaşık 8,5 milyon işçi haftalık 50 saatin üzerinde çalışmaktadır. Bu oran toplam istihdamın %28,2’sine denk gelmektedir.
Sendikalı İşçi Oranında Gerileme: Gerçek Oran %9,8
Sigortalı işçilerin yüzde 14,7’si sendikalı gibi görünse de, kayıt dışı istihdam dahil edildiğinde bu oran gerçekte yüzde 9,8’e düşmektedir. Türkiye’deki fiili sendikalaşma oranı, uluslararası standartlara göre oldukça düşüktür.
Çalışanların %12’si Yoksulluk Sınırının Altında
Yüksek enflasyon, düşük ücretler ve artan yaşam maliyetleri, çalışanların %12’sini yoksulluk sınırının altına itmiştir. Erkeklerde bu oran yüksekken, kadınlarda daha düşüktür.
“Emekçinin Değil, Sermayenin Kazancını Koruyan Politikaların Sonucu”
Veli Ağbaba, emekçilerin yaşadığı ekonomik yıkımı, iktidarın tercihleri olarak tanımlayarak, “Emekçinin hakkını değil, sermayenin kazancını koruyan politikaların ülkeyi getirdiği nokta budur” demiştir. Ağbaba, işçi sınıfının yaşadığı zorlukları vurgulayarak, temel demokratik hakların göz ardı edildiği bir siyasi ortamda milyonlarca yurttaşın yoksullukla karşı karşıya kaldığına dikkat çekmiştir.
İşçi sınıfının karşı karşıya kaldığı zorluklar, gençlerin işsizlikle mücadelesi, emeklilerin yoksulluk içinde yaşam mücadelesi ve kadınların güvencesiz çalışma koşullarıyla karşı karşıya olması ciddi sorunlara işaret etmektedir. Ayrıca, çocuk işçiliği de toplum için endişe verici bir durum oluşturmaktadır.